Akgün Yem - Bilgilendirme

Bilgilendirme

Süt Sığırcılığında Başarıya Götüren 50 Önemli Nokta

Tohumlama

• İnek ve düvelerinizi mutlaka denenmiş (döl kontrolü yapılmış) boğaların spermaları ile tohumlatmaya çalışınız.
• Düveleri en az 14-15 aylık yaştan sonra ve canlı ağırlıkları 350 kg'a ulaştığında tohumlatınız.
• İnekleri, doğumdan 50-60 gün sonraki kızgınlıklarında yeniden tohumlatınız. Gebelik süreleri 280 gün olduğundan amacınız yılda bir kez yavru almak olmalıdır.

---

Doğum Öncesi

• Ana karnındaki yavru, gebeliğin son üç ayında hızla gelişir. Bu nedenle gebe ineklerinizi tahmini doğum tarihinden 60 gün önce mutlaka sütten kesip kuruya çıkarınız.
• Doğuracak hayvanı doğumdan yaklaşık 10 gün önce temiz, kuru ve sakin bir doğum bölmesine alınız. Doğum yapacak hayvanları sık sık gözleyiniz.

---

Doğum

• Doğum normal (kendiliğinden) olmuyorsa, hemen bir veteriner hekimi çağırınız. Bilgisiz ve deneyimsiz kişileri doğuma müdahale ettirmeyiniz.
• Doğum sonrası buzağının ilk yarım saat içinde anasını emerek ağız sütü(kolostrum) almasını sağlayınız. Eğer buzağı ememiyorsa, anasını sağarak, içiriniz. Unutmayınız ki buzağıyı hastalıklardan koruyacak tüm bağışıklık maddeleri sadece ana sütünde bulunur, bunun da doğumdan sonraki ilk birkaç saat içinde alınması zorunludur.
• İnek doğumdan sonraki ilk 8 saat içinde plasentayı(sonunu) atamazsa, veteriner hekimi müdahalesi gereklidir.

---

Buzağı Büyütme

• Çok zorunluluk olmadıkça buzağıyı ilk gün sonunda anasından ayırarak bireysel buzağı bölmesi veya kulübesine alıp, burada ilk 3 gün anasından sağacağınız sütle, daha sonra ise normal ahır sütü veya buzağı maması ile besleyiniz. Sütle beraber buzağının önüne buzağı yemi koyup, yedikçe arttırınız. 8. haftadan sonra çok kaliteli kuru ot vermeye başlayınız. Buzağıların önünde taze ve temiz su bulundurmayı ihmal etmeyiniz.
• Doğan buzağıları tartıp, kaydını yapıp, kulak numaralarını takınız ve gerekli bilgileri en kısa zamanda yetiştirici birliklerine veriniz.
• Buzağıların boynuz başlarını, 2-6 haftalık yaşta köreltiniz.
• Dişilerde fazla meme başları varsa, 2 aylık yaşta müdahale edilerek yok edilmelidir.
• Tüm dişi buzağılara 4-6 aylık yaşta Brusella abortus S-19 aşısını yaptırınız. Diğer aşı ve kontroller için de doğumdan hemen sonra veteriner hekiminize danışarak bir program yaptırınız.
• Süt emen buzağıları bir arada tutmayınız.
• Buzağıları en az 5-8 hafta, günde en az iki kez süt veya buzağı maması ile besleyiniz. (bakınız: Buzağı proramı) Besleme programları için uzman teknik elemanlarımıza danışınız.
• Erkek ve dişi buzağıları 4-6 ay içinde birbirlerinden ayırıp, ayrı bölmelerde barındırınız.
• Tüm dişi buzağıları olabildiğince elde tutup kendi damızlıklarınızı yetiştirin. Erkek buzağıları sütten kesimden sonra besiye alın veya satın. Çok zorunlu olmadıkça elde boğalık erkek hayvan tutmayın.

---

Besleme

• Genç danalara; konsantre yemi günlük 2-3 kg kadar kaliteli kaba yemi (yonca, fiğ, korunga, silaj gibi) ise iştahlarına göre, yiyebildikleri kadar verin.
• Damızlık dana ve düveleri günde genetik kapasitelerine göre canlı ağırlık artışı sağlayacak şekilde besleyin. Aşırı yağlandırmaktan kaçının. Aşırı yağlanma ileride kısırlık ve döl verimi sorunlarına yol açabilir.
• Hayvanlarınızın önünde daima taze ve temiz su bulundurun(mümkünse otomatik suluklarla)
• Sağmal ineklere, verimine göre yemleme yapın. Yemleri tartı ile veya ölçekle verin. Günlük öğünleri ikiye - üçe bölün. Küflü, kokuşmuş, kızışmış yemler vermeyin. Sıcak mevsimlerde yemlemenin çoğunu gece yaparak tüketimi artırın.
• Sağmal ineklerin yaşama payı ve verim payı ihtiyaçlarının bir kısmını, mutlaka kaba yemlerle karşılamaya çalışın. Kurudaki inekleri ayırarak, ayrı besleyin.
• Mutlaka silaj yapmaya ve rasyonda silo yemleri kullanmaya çalışın. Silo yemleri il desteklemeniz, daha ekonomik üretim yapmanıza yardımcı olacaktır.
• Asidozu önlemek için rasyondaki kaba yem oranını artırın ve/veya rasyona sodyum bikarbonat gibi tamponlayıcı maddeler ekleyin.
• Hayvanlarınızın tuz ve mineral madde ihtiyaçlarını unutmayın. Ahır içindeki durak, bölme veya yemliklerin kenarında yalama taşları, mineral preparatları bulundurun.

---

Barınaklar

• Hayvanları aşırı soğuk, aşırı sıcak ve hava cereyanlarından koruyun. Aşırı soğuk olmayan bölgelerde yarı açık, hatta açık ahırlar yapmaktan çekinmeyin. Tüm ahırlarda havalandırmaya özen gösterin. Gerekirse bunun için büyük aspiratör ve fanlar kullanın. Yeni ahır yapımı ve tadilatlar için mutlaka teknik elemanlara danışın.
• Hayvanların gezinme yerlerine gölgelikler yapın. Yemlikler dışarıda ise yağmur ve güneşten koruyun. Ahır ve padok zemininin çok pürüzlü veya kaygan olmasını önleyin.
• Ayak ve tırnak sağlığı için; sağım yeri çıkışı veya ahır çıkışına ayak banyo havuzu yapın.
• Yemlikleri, hayvanların birbirini rahatsız etmeyeceği şekilde planlayın.
• Ahır içi veya dışına hayvanları gerektiğinde kıstırıp zaptı rapta alabileceğiniz uygun bir düzenek yaptırın. Aşı, kontrol, ilaçlama gibi işler için böyle bir düzen gereklidir.
• Yeni doğmuş buzağılarla, genç hayvanları yaşlı hayvanlardan uzak tutun.
• Sağmal sayınıza göre tek veya iki sıralı, sağıcı çukuru bulunan bir sağım yeri ve buna bitişik bir süt odası oluşturunuz. Sağım yeri ve süt odasında tazyikli sıcak ve soğuk su olması gerekmektedir.
• Ahır içinde günde birkaç kez, padokta ise günde en az bir kez temizlik yapınız. Hayvanların pislik üzerine yatmalarını önleyiniz. Ahır dışında ayrı bir gübrelik oluşturunuz. Sinek mücadelesini ihmal etmeyiniz.
• Sulukların temiz ve çalışır durumda olduğundan emin olmak için sık sık kontrol ediniz.

---

Sağım Ve Sağım Hijyeni

• Sağımdan önce hayvanların memelerini ılık su ile yıkayıp kağıt veya temiz bir bez havlu ile kurulayınız.
• Her memeden sağım öncesi ilk birkaç damla sütü kontrol kabına alarak mastitis olup olmadığını kontrol ediniz. Mastitisli memeleri derhal boşaltıp tedaviye alınız.
• Mastitisli veya ilaç verilmiş memelerin sütünü satılacak sütler içine karıştırmayınız. Mastitisli ve sorunlu hayvanların sağımını en sona bırakınız.
• Meme temizliği ve meme masajından en geç bir dakika sonra memelikleri takarak sağıma başlayınız.
• Aşırı sağımdan kaçınınız.
• Sağımı biten hayvanların meme uçlarını, içinde özel dezenfektan ilaç bulunan bir kaba daldırarak mikroplardan koruyunuz.
• En az ayda bir kez, sabah ve akşam sütlerini tartıp kaydediniz. Bu konuda yetiştirici dernekleri ile işbirliği yapın, onlara doğru bilgiler verin.
• Sağım sonrası, sağım ve süt ekipmanlarınızı alkali ve asitli çözeltiler içeren sularla yıkayıp durulayınız.
• Ayda en az bir kez Kaliforniya Mastitis Test (CMT) yaparak veya yaptırarak gizli mastitisleri önleyiniz. Sütlerinizdeki somatik hücre sayısını azaltıcı önlemler alınız (normali 0-200.000/ml).
• Sağım makinesi ve sisteminizi belirli periyotlarda kontrol ettirip bakımını yaptırınız. Lastik parçaları, zamanında değiştiriniz.
• Sağılan sütlerin sıcaklığını en kısa sürede +4° C'ye düşürerek saklamaya çalışınız.

---

Sürü Yönetimi İşleri

• Düzenli, ciddi ve doğru kayıt tutunuz (doğum, aşım, tohumlama, gebelik, buzağılama, yem, besleme, süt verim ve sağlık kayıtları gibi).
• Hayvanlarınızı günde en az iki kez, yarımşar saat izleyerek; kızgınlık gösterenleri, topallayanları, yem yemeyenleri ve sorunu olanları tespit ediniz.
• Döl ve süt verimi düşük, gelişmesi geri hayvanlarınızı elde tutmayıp ayıklayınız.
• Hayvanların numaralama işlemlerine önem veriniz, kulak numarası düşenlere yeniden numaralı kulak küpesi takınız.
• Tırnak bakımını ihmal etmeyiniz. Yılda en az iki kez tırnak bakımı yapınız. İnek ve düveleri periyodik olarak %3 formalin veya %5 bakır sülfat içeren ayak banyosundan geçiriniz.